Tanden bleken
Professioneel tanden bleken doe je bij de tandarts. Alleen tandartsen mogen nog tandbleekmiddelen met een hoge concentratie waterstofperoxide gebruiken. Bij de drogist of schoonheidssalon kun je zulke producten niet meer krijgen.
Tanden zijn van nature niet wit, maar een beetje gelig. Naarmate je ouder wordt hopen kleurstoffen uit je voeding zich op in je tanden waardoor ze geler worden.
In Hollywoodfilms en reclames zie je niet anders: filmsterren en andere beroemdheden die met hun spierwitte glimlach van het witte doek spatten. En ook in Nederlandse tijdschriften en televisieprogramma’s lachen stralend witte tanden ons toe. Een wit gebit, wie wil het niet? Maar het bleken van tanden is niet zonder risico.
Vanaf heden is er door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (VWA) een limiet gesteld aan het waterstofperoxide gehalte in de bleekmiddelen die tandartsen gebruiken.
Waterstofperoxide
Een molecuul waterstofperoxide (H2O2) bestaat uit twee zuurstof- en twee waterstofatomen. De binding tussen de twee zuurstofatomen heet een peroxidebinding, welke vrij makkelijk los laat. Als dat gebeurt ontstaan er twee H-O-radicalen die makkelijk reageren met andere stoffen, zoals met de pigmenten in tanden. Een oplossing van waterstofperoxide is daarom erg reactief.
Whitening tandpasta
Waterstofperoxide is een kleurloze vloeistof met een bittere smaak die goed oplost in water. Dat klinkt onschuldig, maar het is geen kinderachtig middeltje. Het agressieve zit hem in de oxiderende werking. Waterstofperoxide werkt als oxidator, wat betekent dat het in een chemische reactie elektronen opneemt van een andere stof die daardoor andere eigenschappen krijgt (zoals kleur of geur).
Bij het aanbrengen van een bleekgel dringt het waterstofperoxide via het tandglazuur door tot in het binnenste van de tand, het tandbeen.
Daar bindt het aan de pigmenten die verkleuringen van het tandbeen veroorzaken. Waterstofperoxide valt de chemische verbindingen aan waar het pigment uit bestaat waardoor deze kleurmoleculen omgezet worden in kleurloze restproducten.
Om tanden te witten bestaan er ook producten waar geen waterstofperoxide inzit. In veel whitening tandpasta’s bijvoorbeeld zit zuiveringszout dat de donkere aanslag aanpakt die ontstaat door roken en het drinken van koffie en thee. Maar tegen gele tanden doet zo’n tandpasta weinig. Om gele tanden witter te maken werken alleen bleekmiddelen met waterstofperoxide of carbamide-peroxide – een chemische stof samengesteld uit ureum en waterstofperoxide waaruit het reactieve waterstofperoxide kan vrijkomen.
De kleur van je tanden wordt voornamelijk bepaald door de kleur en dikte van het tandbeen.
Chemie van tandverkleuring
De kleur van de tanden verschilt van persoon tot persoon en wordt vooral bepaald door de kleur en dikte van het tandbeen. Het tandglazuur dat eroverheen ligt is vrijwel doorzichtig. Door veroudering wordt je tandglazuur dunner en worden de tanden donkerder door veranderingen in de mineralenstructuur van het tandbeen. Dit is niet weg te poetsen. Daarnaast ontstaat verkleuring door het neerslaan van pigmenten uit voedsel – zoals tannines in thee, koffie en rode wijn – en tabak op het tandoppervlak.
Dodelijke dosis
De laatste tien jaar zijn zijn de gezondheidsrisico’s van waterstofperoxide en carbamide-peroxide voor het bleken van tanden uitvoerig onderzocht. Zo is er onderzoek gedaan naar het inslikken van waterstofperoxide, irritatie aan de slijmvliezen in de mond en de huid, beschadiging van de tanden en zelfs of waterstofperoxide kanker kan veroorzaken. Een hele klus, want het is lastig om vast te stellen met hoeveel waterstofperoxide iemand in aanraking komt tijdens het tanden bleken. Dat hangt af van de manier van bleken en van de concentratie waterstofperoxide in het bleekmiddel.
Bleken van het gebit
De meest gebruikte methode om tanden te bleken is door middel van een gel waar waterstofperoxide uit vrij komt. Die gel doe je in een kunststoffen bitje, of zogenoemde ‘bleeklepel’, die je over je tanden schuift. Het bitje moet je een paar uur inhouden, meestal ’s nachts dus. Afhankelijk van de mate van de verkleuring hebben je tanden na enkele dagen tot weken de gewenste witte kleur.
Waterstofperoxide kan in grote hoeveelheden zeer gevaarlijk zijn als je het inslikt. Er zijn gevallen bekend van mensen die overleden nadat ze een te grote dosis waterstofperoxide binnenkregen. Zo overleed in 1994 een eenjarig jongetje nadat hij per ongeluk een fles met drie procent waterstofperoxide had opgedronken. Hij kreeg in totaal zeven gram binnen. Dat is veel voor een lichaamsgewicht van elf kilo. Ook uit diertesten blijkt dat de helft van de ratten het loodje legt als ze per kilogram lichaamsgewicht één gram waterstofperoxide binnen krijgen.
Maar met tandbleekmiddelen kom je bij lange na niet in aanraking met zulke grote hoeveelheden waterstofperoxide, laat staan dat je alles doorslikt. Naar schatting slik je 25 procent van de waterstofperoxide in die is aangebracht voor het bleken. Daar kan je in het ergste geval diarree van krijgen, maar je zult er niet dood aan gaan.
In sommige whitening tandpasta’s zit waterstofperoxide. Maar dat is zo weinig dat je tanden er eigenlijk niet echt witter van worden.
Tandvleesirritatie
Tandbleekmiddelen met waterstofperoxide treffen dus niet het lichaam als geheel – zelfs niet als je ze inslikt. Bovendien wordt het goedje razendsnel afgebroken. Maar waterstofperoxide kan plaatselijk in de mond wel wat narigheden veroorzaken. Bij gebruik van bleekmiddelen met meer dan 6 procent waterstofperoxide kan het tandvlees tijdelijk geïrriteerd raken. Ook kunnen de tanden overgevoelig worden voor koud en warm eten en drinken doordat het tandglazuur poreuzer wordt.
Maar bij een gehalte waterstofperoxide lager dan 6 procent zijn die risico’s er niet, volgens een rapport van Scientific Committee on Consumer Safety van de EU. Mits de tandbleekmiddelen goed gebruikt worden.
De best bewezen bleekmethode (wetenschappelijk onderzoek) met de beste resultaten en meest veilig is de thuisbleekmethode. Cura Oris Mondzorg maakt gebruik van deze methode.
Thuisbleekmethode
Dat gebeurt met behulp van een bleeklepel en bleekgel. De mondzorg professional (tandarts/(geregistreerd-) mondhygiënist) maakt een afdruk van uw gebit. Vanuit de afdruk worden bleeklepels van zachte kunststof gemaakt die precies om uw tanden passen. Dat is belangrijk zodat uw tandvlees goed beschermd wordt tegen de blekende stof (peroxide). Een week later laten wij u zien hoe u een klein beetje bleekgel in de bleeklepels aan moet brengen. Meestal zult u de bleeklepels ‘s nachts dragen. Bij de thuisbleekmethode duurt het meestal twee weken om een gewenst resultaat te krijgen.
Welk resultaat levert het bleken op?
Het bleekresultaat verschilt voor iedereen. De basiskleur van uw tandbeen bepaalt voor een belangrijk deel het uiteindelijke resultaat. En die basiskleur is bij iedereen anders. Aanwezige vullingen en kronen worden niet witter. Tijdens het bleken kunnen uw tanden en tandvlees tijdelijk gevoelig worden, dit is tijdelijk.
Tanden bleken, wat kost dat?
Wilt u graag uw tanden laten bleken en bent u benieuwd hoeveel tanden bleken kost? Bekijk voor een indicatie van de kosten onze pagina met tarieven. Wilt u meer informatie over deze behandeling? Wij zijn u graag van dienst. Stel uw vraag via onze contactpagina of maak een afspraak.